FOMO मुळे बजेटचे वाजले तीन तेरा ? आजच या 5 प्रभावी टिप्स वापरून तुमची ही समस्या सोडवा

आता ही परिस्थिती तुमच्या पण ओळखीची वाटते का एकदा पहा, तुम्ही एखाद्या बोरिंग सोमवारी कामाला सुरुवात करत आहात, सहज म्हणून फोन हातात घेता आणि सोशल मीडियावर तुमचा मित्र थायलंडमधील समुद्रकिनाऱ्यावर आरामात पोज देताना पाहता. 

‍

वास्तविक मित्राच्या आनंदात आनंद वाटायला हवा हे तुम्हालाही मान्य असते पण त्याच्या जागी आपण का नाही असा विचारही पटकन डोक्यात येऊन जातोच, हो ना? याच इर्षेतून आपणही मोठमोठे प्लॅन आखायला सुरुवात करता आणि यातूनच सुरु होतो तुमचा FOMO च्या नावावर विनाकारण खर्च! 

‍

 विनाकरण खर्च टाळायचा असेल आणि आपल्या आर्थिक ध्येयापासून विचलित व्हायचे नसेल तर सर्वाधिक श्रीमंत व्यक्तींचे हे 8 सल्ले नक्की लक्षात घ्या... 

‍

आपण आजचे डिजिटल जग आणि त्यात सोशल मीडियाची उपस्थिती पाहतो तेव्हा आपल्याला जे काही आहे ते त्या दिशेने खर्च करण्यास भाग पाडले जाते. 

‍

आपण अनेकदा डिजिटल स्पेसमध्ये इतरांचे जीवन पाहतो आणि आपण अशा गोष्टी का करत नाही याचा विचार करत बसतो.

‍

इतरांची स्वतःशी तुलना करणे. अशा प्रकारे, FOMO आणि बचतीचे लूप सुरू होते.

‍

 सोशल मीडियावर लाईक करणे, कमेंट करणे ,शेअर करणे आणि बराच काळ स्क्रोल करत बसणे प्रेरणा देत असेल पण यामुळे फिअर ऑफ मिसिंग आऊटची (FOMO) समस्या निर्माण होते.

‍

 या गोष्टींचा तुमच्या आर्थिक स्थितीवर गंभीर परिणाम होऊ शकतो आणि तुमच्या खिशावर ताण येऊ शकतो. तसेच, ते तुमच्या मानसिक आरोग्यावर देखील दबाव टाकते हे विसरू नका.

‍

बरं आता इतका वेळ वाचताना FOMO म्हणजे काय? हा प्रश्न जर तुम्हाला पडला असेल तर त्याचे उत्तर आधी पाहूया.. 

‍

FOMO किंवा फिअर ऑफ मिसिंग आऊट म्हणजे जेव्हा एखाद्याला आपण एखादी गोष्ट करत नसल्यामुळे मागे पडल्यासारखं वाटतं ती भावना. आपण त्या घडणाऱ्या गोष्टीचा, त्या कृतीचा भाग का नाही याबद्दल वाटणारी चिंता म्हणजे FOMO. साधारणपणे, हे आजकाल सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर मोठ्या प्रमाणात घडते- फेसबुक पोस्ट, इन्स्टाग्राम रील किंवा ट्विटर पोस्टच्या बाबतीत लोकांना FOMO ची जाणीव होते. 

‍

तुम्हाला हव्या असलेल्या गोष्टी आणि तुम्हाला आवश्यक असलेल्या गोष्टींमधील फरक न जाणून घेता FOMO मुळे तुम्ही खरेदीकडे नकळत वळता. 

‍

बर्‍याच लोकांसाठी, आजकाल, सोशल मीडिया ही लाईफलाईन आहे त्यात काही गैर नाही पण आपण एखाद्या मजेशीर समूहाचा भाग नसल्याची धारणा FOMO सारख्या ताणतणावाला चालना देण्यासाठी पुरेशी आहे.

‍

Ubers, एस्प्रेसो, मित्रांसोबत अवाजवी डिनर प्लॅन्स यांसारख्या गोष्टी,  तुम्हाला स्वतःला इतर लोकांच्या जीवनशैलीशी तुलना करण्यास भाग पाडतात.

‍

FOMO पासून दूर राहायचे असल्यास आपणही या गोष्टी करायलाच हव्यात असे नाही. याउलट ही एक मानसिक स्थिती आहे हे लक्षात घेऊन आपला आनंद आपल्या बजेटमध्ये शोधण्यात खरा अर्थ आहे, नेहमीच क्षणिक आनंदापेक्षा मोठ्या काळासाठी मिळणारी सुरक्षा हे प्राधान्य ठरवणे नेहमीच हिताचे आहे. 

‍

FOMO मुळे तुमच्या आर्थिक बजेटवर कसा परिणाम होऊ शकतो ?

‍

'गमावण्याची भीती'(FOMO) तुम्हाला इतरांबद्दल जागरूक राहण्यासाठी आणि अवास्तव जीवनशैली राखण्यासाठी तणाव निर्माण करू शकते.‍ उदाहरणार्थ, समजा तुमचे सहकारी किंवा मित्र सुट्टीसाठी बाहेर जात आहेत आणि सध्या तुमचे बजेट तुम्हाला या ट्रीपची परवानगी देत नाहीये, अशावेळी केवळ YOLO (you Only Live Once) या एका शब्दावर आपण स्वतःला क्रेडिट कार्डच्या जीवावर ट्रिपसाठी तयार करता, यात गैर नाही पण ही सवय धोक्याची आहे. कारण यामुळे तुम्ही ते सुट्टीचे चार दिवस मजा करू शकाल मात्र ते कर्ज परत करताना त्यावरील व्याज देताना ही मजा आपल्यासाठी शिक्षा ठरू शकते. 

‍

‍आर्थिक स्थैर्य हे प्रत्येकाचे प्राधान्य असायलाच हवे, केवळ आपत्तीच्या वेळीच नव्हे तर दैनंदिन आयुष्यात सुद्धा नियोजन महत्वाचे आहे, तुमच्याकडे नसलेल्या बजेटच्या इर्षेतून तुम्हाला कर्जबाजारी करण्यासाठी ही वृत्ती पुरेशी आहे, आपल्या मजबूत मानसिकतेच्या आधारे आपण यावर मात करू शकता. 

‍

चार्ल्स श्वाब यांनी केलेल्या मॉडर्न वेल्थ सर्व्हे नुसार, जवळजवळ 33% अमेरिकन लोकांनी हे मान्य केले आहे की त्यांची खर्च करण्याची सवय त्यांच्या मित्रांनी आणि कुटुंबियांनी पोस्ट केलेल्या Facebook, Instagram सारख्या डिजिटल प्लॅटफॉर्मवर वापरत असलेल्या माध्यमांवर आधारित आहे.

‍

ते देखील कबूल करतात की ते मजा करण्यापेक्षा जास्त खर्च करण्यावर भर देतात. 

‍

‍

FOMO मुळे बजेटचे तीन तेरा वाजू नये असे वाटत असल्यास उपाय काय? 

‍

अर्थातच! FOMO थांबवण्यासाठी एक सोपा उपाय म्हणजे अधून मधून तुमचे सोशल मीडिया अनइन्स्टॉल करणे आणि ब्रेकवर जाणे, अजून एक पर्याय आहे जो अधिक तर्कसंगत आहे.

‍

FOMO सोबत लढा देणे हे एक आव्हान आहे, तुम्ही स्वत:ला मानसिकदृष्ट्या तयार केले पाहिजे आणि इच्छाशक्ती निश्चित केली पाहिजे.

‍

●‘मिसिंग आउट’ या कल्पनेवर मात करा

●महिना/आठवड्यासाठी आधीपासून आर्थिक योजना करा

● तुमच्या बजेटचे नीट नियोजन करा

●तुमच्या समाधानाची व्याख्या ठरवा व लक्षात ठेवा. 

‍

1. सोशल मीडिया वापरण्याचे उद्दिष्ट लक्षात घ्या

‍

लक्षात ठेवा की इन्स्टाग्राम पोस्ट, एक आभास आहे आणि वास्तविक जगाचे चित्रण नाही. असे म्हणण्याचा अर्थ असा होत नाही की ते गैर आहे. उलट, हे जीवनाच्या केवळ एका भागाचे प्रतिनिधित्व आहे. आपण बघत असलेला फोटो किंवा व्हिडिओ शेकडो प्रयत्न केलेल्या आणि अयशस्वी शॉटनंतर प्राप्त झालेला एक "अद्भुत" परिणाम असू शकतो.

‍

FOMO हटवण्याची एक पद्धत म्हणजे पोस्ट आकर्षक असण्यामागे कोणती मौल्यवान गोष्ट आहे हे पाहणे. काहीवेळा पटकन आपण मोहित होऊन जातो. त्यापेक्षा हसून काही गोष्टी मनावर घेण्यापासून स्वतःला थांबवू शकता. समोर दिसणारी प्रत्येक गोष्ट आपल्याकडे असणाऱ्या गोष्टीपेक्षा फॅन्सी आहे, हा समज आपल्याला नैराश्याकडे नेणारा आहे, वेळीच थांबा! 

‍

2. ऑफलाइन कम्युनिटी वाढवण्यात व्यस्त रहा

‍

कोणतेही डिजिटल प्लॅटफॉर्मवर फॉलोअर्स तुमची योग्यता ठरवू शकत नाहीत. त्याहूनही अधिक, जीवनातील दैनंदिन पैलूंमध्ये प्रोत्साहन आणि सकारात्मकता निर्माण करणारे ऑफलाइन नातेसंबंध निर्माण करण्यावर काम करा.

‍

सर्व गोष्टींचा विचार केला, सोबत्यांसोबतचा वेळ तुम्हाला शांत करू शकतो आणि तुमच्या मनाची स्थिती आणि आरोग्यावर काम करू शकतो.

‍ 

‍

 3. तुमच्या चैनीसाठीसुद्धा बचत करा 

‍

पोस्टमध्ये स्टायलिश नवीन शूज दिसल्यावर  किंवा जेव्हा आपण एखाद्याला मस्त फॅन्सी रिसॉर्ट मध्ये मजा करताना पाहतो तेव्हा तुम्हालाही त्या सुखसोयी आपल्याकडे असाव्या असे वाटणे गैर नाही. तुम्हाला जर अधिक खर्चिक गोष्टी करण्यात आनंद वाटत असेल तर तो आनंद मिळवा आणि त्यासाठी योग्य ते नियोजन करा. यासाठी फार काही नाही तर आपल्या बजेटमध्ये अमुक एक रक्कम फक्त आपल्या आनंदासाठी काढून ठेवायला सुरुवात करा. 

‍

सुरुवातीची पायरी म्हणजे तुम्ही रोख कुठे खर्च करत आहात हे जाणून घ्या. तुम्ही ऑनलाइन बजेट कॅल्क्युलेटर वापरू शकता 

‍

पुढची पायरी म्हणजे बजेट तयार करणे . नियोजकाच्या मदतीने तुम्ही ते स्वतः करू शकता किंवा आर्थिक सल्लागाराची मदत देखील घेऊ शकता.

‍

यामुळे बेफिकीरपणे खर्च करण्याऐवजी तुमचे पैसे फक्त आवश्यकता असेल आणि तुम्हाला हवे असेल तेथे टाकण्यात मदत होते. तुम्हाला वारंवार खर्च करण्याचा मोह होत असल्यास तुमच्या व्यवस्थेचा एक भाग करमुक्त बँक खाते (TFSA) सेट करून ठेवा जेणेकरून तिथे तुम्ही रक्कम बचत करून ठेवू शकाल. 

‍

जेव्हा तुम्ही तुमच्या बजेटचा काही भाग तुम्हाला खरोखर आवश्यक असलेल्या गोष्टीसाठी बाजूला ठेवता, तेव्हा FOMO शी जुळवून घेणे सोपे असू शकते.

‍

अशा प्रकारे, जेव्हा तुम्ही सोशल मीडिया पोस्टने मोहात पडता तेव्हा तुम्ही तुमचे लक्ष तुमच्या ध्येयावर आणि तुम्ही ज्या कारणासाठी बचत करत आहात त्यावर ठेवू शकता.

‍

4. रोख रक्कम सोबत ठेवा, कार्ड सोबत बाळगणे टाळा

‍

बरं, तुम्ही सर्वत्र रोख रक्कम घेऊन गेल्यास, तुमच्याकडे मर्यादित बजेट असेल त्यामुळे तुमची खर्च करण्याची सवय कमी होईल. क्रेडिट किंवा डेबिट कार्ड्ससह आपण अमर्याद खर्च करण्याची शक्यता असते, कारण आयत्या वेळी होणारा मोह टाळायची वेळ येत नाही आणि आपण लगेच कार्ड स्वाईप करून मोकळे होता. 

‍

डिनर किंवा पार्टीला जाताना तुम्ही ठराविक रोख रक्कम काढल्यास, तुमच्याकडे आधीच सेट केलेले बजेट असेल आणि त्यामुळे तुम्ही अनावश्यक खर्च करण्यापासून वाचू शकाल!

‍

5. गुंतवणूक करा

‍

संपत्ती निर्माण करण्यासाठी वेळ लागतो आणि जे लोक दीर्घ कालावधीसाठी गुंतवणूक करत आहेत त्यांच्यासाठी वेळेला खूप किंमत आहे.

‍

दीर्घकालीन संपत्ती जमा करणे

‍

संपत्ती निर्माण करणे हा एक दीर्घकालीन प्रयत्न आहे आणि दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांसाठी, तुमची आर्थिक उद्दिष्टे पूर्ण करू शकतील की नाही हे ठरवण्यासाठी तुमची गुंतवणूक वाढवण्यावर भर द्या. 

‍

जितक्या लवकर तुम्ही बचत आणि गुंतवणूक सुरू कराल, तितक्या लवकर तुम्हाला तुमच्या पैशाची संभाव्य वाढ होण्यासाठी अधिक वेळ मिळेल.

‍

गुंतवणूक करताना तुमच्या संपत्तीच्या पोर्टफोलिओचे डायव्हर्सिफिकेशन वेगवेगळ्या मालमत्तेच्या प्रकारामध्ये करा. उदाहरणार्थ स्टॉक, सोने, बाँड्स आणि रोख गुंतवणूक यासारख्या गोष्टींमध्ये तुम्ही गुंतवणूक करु शकता.

‍

विविध क्षेत्रांतील गुंतवणुकीचे मिश्रण बाजारातील तुमच्या संभाव्य तोट्यावरही मात करेल. केवळ तुमच्याकडील 1 रुपयाच्या आधारे आपण जारमधून डिजिटल गोल्डमध्ये बचत आणि गुंतवणूक सुरू करू शकता. 

‍